آبکاری:
آبکاری (به انگلیسی: Electroplating) فرایند روکشدهی فلزی (Plating) است که با احیا کاتیون بوسیله جریان الکتریکی و نشاندن آن بصورت یک لایه روی مادهای دیگر مانند فلز است.
آبکاری دارای سه بخش آماده سازی قطعات، آبکاری نیکل و آبکاری کروم می باشد که پس از آن قطعات آماده مرحله مونتاژ میشوند.
آماده سازی قطعات برای آبکاری:
برای بدست آوردن یک سطح فلزی مناسب برای آبکاری نخستین عملی که با دقت باید صورت گیرد٬ تمیز کردن قطعه مورد نظراست. چسبندگی خوب آبکاری زمانی به وجود میآید که قطعه مورد نظر٬ سطحی کاملا تمیز و عاری از گرد و غبار داشته باشد. عملیات آماده سازی عبارت است از چربی زدایی، تمیز کردن توسط اسید رقیق و آبکشی.
چربیزدایی:
طی آن چربیهای روی سطح فلزات را میتوان توسط عمل انحلال٬ پراکندگی٬ امولسیون٬ صابونی کردن و یا به روش تبادل بار از بین برد.
تمیز کردن توسط اسید رقیق: انحلال شیمیایی قشرهای حاصل از خوردگی روی سطح فلزات را پرداخت کردن مینامند که اساسا″ به کمک اسیدهای رقیق و در بعضی موارد توسط بازها انجام میشود.
آبکشی٬ خنثیسازی٬ آبکشی اسیدی٬ خشک کردن:
خنثیسازی برای از بین بردن مقدار کم اسید یا مواد قلیایی که در خلل و فرج قطعه باقی مانده انجام میشود و همچنین آبکشی اسیدی برای جلوگیری از امکان تشکیل لایه اکسید نازک غیر قابل رؤیت که موجب عدم چسبندگی لایه الکترولیتی روی قطعه میشود.
آبکاری نیکل:
آبکاری با نیکل اساسا به منظور ایجاد یک لایه براق برای یک لایه بعدی مانند کروم و به منظور فراهم آوردن جلای سطحی خوب و مقاومت در برابر خوردگی به کار می رود.نیکل رنگی شبیه نقره دارد که کمی متمایل به زرد میباشد و به راحتی صیقل پذیر و دارای خاصیت انبساط و انقباض٬ جوشپذیر بوده و مغناطیسی میباشد. آبکاری با نیکل اساسا به منظور ایجاد یک لایه براق برای لایه بعدی مانند کروم و به منظورجلای سطحی خوب و مقاومت در برابر خوردگی برای قطعات برنجی و حتی بر روی پلاستیکهایی که با روشهای شیمیایی متالیزه شدهاند، به کار میرود.
مواد شیمیایی که در الکترولیتهای نیکل به کار میروند عبارتنداز:
نمک فلزی : مهمترین آنها سولفات نیکل است و همچنین از کلرید نیکل و سولفات نیکل استفاده میشود.
نمک رسانا: برای بالا بودن قابلیت رسانایی ترجیحا از کلریدها مخصوصا کلرید نیکل استفاده میشود.
مواد تامپونه کننده: برای ثابت نگه داشتن PH اصولا اسید بوریک به کار می رود.
مواد ضد حفرهای شدن: برای جلوگیری از حفره ای شدن به الکترولیتهای نیکل موادی اضافه می کنند که مواد ترکننده نامیده می شوند.
در مرحله آبکاری نیکل، قطعه را آنقدر در وان الکترولیت نگه می دارند که لایه ای از نیکل به ضخامت حداقل ۱۰ میکرون بر روی آن تشکیل میشود.
آبکاری کرم:
روکشهای لایه کروم رنگی شبیه نقره٬ سفید مایل به آبی دارند. قدرت انعکاس سطح کروم شده و کاملا″ صیقلی شده در حد ۶۵% است. این عدد برای نقره ۸۸%و نیکل ۵۵% است. در حالی که خاصیت انعکاس نقره و نیکل با گذشت زمان کم میشود٬ در مورد کروم تغییری حاصل نمی گردد لایههای کروم قابل جوشکاری و رنگ کاری نیست. کروم در مقابل گازها٬ موادقلیایی و نمکها مقاومت دارد. از این رو پوشش بسیار خوبی برای شیرآلات بهداشتی به حساب می آید. اما اسید سولفوریک واسید کلریدریک وسایر اسیدهای هالوژندار در تمام غلظتها ودر تمام درجه حرارتها بر روی کروم تاثیر دارد.
در مرحله آبکاری کرم، قطعه را آنقدر در وان الکترولیت نگه می دارند که لایه ای از کرم به ضخامت حداقل ۰٫۳ میکرون بر روی آن تشکیل شود.
نظر بدهید